Enpresak Babestea Funtsezko Bazkideen Galeragatik: Finantza-Eraginaren Balorazioa

Zehatzago, hauek dira Espainiako enpresa-egituraren bereizgarriak: oro har, egitura mikronizatua da (3 milioi enpresa baino gehiago daude eta, horietatik, % 97k 2 milioi euro baino gutxiago fakturatzen dute eta % 95ak 10 langile baino gutxiago ditu); kontzentrazio-arrisku altua dauka (jabetza, gobernua eta kudeaketa pertsona gutxi batzuen esku daude) eta “benetan hobe daitekeen” finantza- eta ondare-egoera bat dauka.

Bazkide bat galtzeak (heriotzagatik edo ezgaitasun iraunkorragatik), oro har, ondorio larriak eragiten ditu enpresa-jardueraren jarraitutasunerako eta larritasun horrek jabetza osoa behartzen du inguruabar horiek interes-talde desberdinetan (bazkideak, bazkideen familia, kolaboratzaileak, bezeroak, hornitzaileak, merkatua, lehia, inbertsiogileak...) eta, zehazki, momentu horretatik aurrera enpresaren finantza-egoeran izan dezaketen eraginaren xehetasun-azterlan bat egitera.

Zehazki, galeraren finantza-eraginari dagokionez, zenbait kontu hartu behar dira kontuan:

• Emaitza-kontuaren gaineko eragina. Balizko ondorioak bi dira:
• Bazkide bat galtzeak diru-sarrerak galtzea eragin dezake (edo ez) denboraldi jakin batean (oro har, urtebetetik hiru urtera). Eskumenak bazkideen eskuetan kontzentratzen direnez, bazkideak erantzukizunak dituenean eremu estrategikoan, komertzialean edo operazionalean, konpromiso-gaitasuna murrizten da (estrategikoa eta komertziala), baita erantzuteko gaitasuna ere (operazionala).  Zehazki, 10 milioi euro baino gutxiagoko fakturazioa duten enpresen kasuan, galera-ehunekoa urteko negozio-zifra garbiaren % 5 eta % 20 bitartekoa izan daiteke.     
• Bazkide bat galtzeak gainkostu bat edukitzea eragin dezake (edo ez) denboraldi jakin batean (oro har, urtebetetik hiru urtera). Normalean, bazkide langileen ordainsari politikak (lanagatik eta dibidenduengatik) baldintzatzen du “merkatu-soldatak” diren edo ez. Bazkidearen “soldata” merkatukoa baino txikiagoa izateak enpresaren ordezkoa ordaintzeko kostua handitzera behartuko du; era berean, kontratazioarekin lotutako kostuak sor daitezke (errekrutamenduagatik, integrazioagatik eta prestakuntzagatik).     
• Balantzearen gaineko eragina. Bazkide baten galerak aldaketak eragin ditzake enpresa-zorra finkatzeari dagokionez. Interesgarria izan daiteke zorra amortizatzearen aukera aztertzea (gutxienez, hildako bazkideak edo ezintasun iraunkorra duen bazkideak bermatutakoa) eta, horrela, aukera ematea bizirik dagoen bazkideak jarduerarekin jarraitu ahal izateko, zehazki, “onbideratutako balantze” batekin.  

Eragin hori murritz dezaketen neurriak edo aukerak oso askotarikoak dira; besteak beste, hauek nabarmen daitezke: prozesu-ingeniaritza edo balizko erreleboaren bilaketa. Enpresak uneoro eremu operazionalean (arriskuaren dibertsifikazioa) edo estrategikoan (bazkidea berme- eta eraginkortasun-maila berarekin ordez dezaketen pertsonen bilaketa) aplika ditzakeen aukera horiek gorabehera, zentzuduna ematen du ziurtatzea uneoro dituela baliabide nahikoak egoera hain zail eta konplexu horri aurre egiteko, hau da, bazkide baten (normalean, sortzailea) galerari bizirauteko. Horretarako, eragin daitezkeen ondorio ekonomikoak aztertu behar dira eta kasu bakoitzaren ezaugarrietara egokitutako babes-egitura bat hornitu behar zaio enpresari.